Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân' – PHANBOOK.VN

Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân'


"Văn chương Việt Nam đầu thế kỷ 20 còn rất lủng củng, câu chữ như tiếng nước ngoài nhưng Tự lực văn đoàn xuất hiện, mang theo thứ tiếng Việt trong trẻo lạ thường mà Nhất Linh có công lớn nhất", nhà nghiên cứu Nhật Chiêu nói.

Ngày 4/7, buổi tọa đàm về cuốn hồi ký Nhất Linh, cha tôi diễn ra tại Quận 3, TP.HCM. Đông nghịt độc giả gồm các nhà nghiên cứu, giáo viên, sinh viên, học sinh... đã đến trao đổi cùng nhà nghiên cứu Nhật Chiêu.

Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân'
Chân dung cố nhà văn Nhất Linh.

Nhất Linh là "văn nhân của văn nhân"

Mở đầu buổi tọa đàm, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu nói ông rất yêu cố nhà văn Nhất Linh. Dù cách biệt nhiều tuổi, khi Nhất Linh bắt đầu nổi tiếng ông chỉ mới chào đời. Dù vậy, 10 tuổi, ông "gặp" Nhất Linh bằng cách ngấu nghiến từng cuốn sách của nhà văn. Không chỉ nhà nghiên cứu Nhật Chiêu, hầu hết những đứa trẻ sinh ra trong thời đó đều lớn lên trong không khí văn học của Tự lực văn đoàn. Học xong, tốt nghiệp, Nhật Chiêu đi dạy cũng là dạy các tác phẩm của nhóm văn nổi tiếng này. 

"Tôi gần như yêu Nhất Linh nhất trong các nhà văn Việt Nam, không phải vì hôm nay đến tọa đàm này mà nói như vậy. Nhất Linh là văn nhân của văn nhân. Ông rất giỏi tiếng Hán, tiếng Pháp. Ông viết tên mình Nhất Linh theo Hán tự nghĩa là "linh thiêng nhất", cho thấy ông rất hiểu phẩm giá của mình", nhà nghiên cứu Nhật Chiêu nói.

Nhà nghiên cứu cũng ngậm ngùi nhắc lại sự ra đi của Nhất Linh hôm 7/7/1963, tạo thành "cơn chấn động" thời kỳ đó. Đám tang cố nhà văn là 1 trong 3 đám tang lớn nhất Sài Gòn đương thời. Lúc đó, Nhật Chiêu vẫn còn là một cậu bé niên thiếu, bố mẹ không cho ông đi dự đám tang vì lo ngại tình hình phức tạp. 

Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân'
Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu trong tọa đàm.

Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu kể, thi sĩ Vũ Hoàng Chương đến viếng Nhất Linh đã dùng bàn tay gầy gò gõ 3 cái vào quan tài, đọc nên câu đối bất hủ: Người quay tơ, đôi bạn, tối tăm, anh phải sống chứ sao đoạn tuyệt / Đời mưa gió, lạnh lùng, bướm trắng, buổi chiều vàng đâu chỉ nắng thu.

Hai câu này, chỉ 4 chữ "chứ sao" và "đâu chỉ” là của Vũ Hoàng Chương, còn lại là ghép tên các tác phẩm của Nhất Linh là tác giả hoặc đồng tác giả mà thành. 

Nhất Linh không chỉ là nhà văn mà còn là nhà chính trị, học giả, họa sĩ và là người rất hiểu về hoa, đặc biệt là chiều sâu trong cái nhìn của ông về loài lan thanh ngọc. Cố nhà văn từng xây một căn nhà ở giữa rừng Fim Nôm vào những năm cuối đời, đặt tên là Thanh Ngọc Đình. Dù vậy, căn nhà chưa kịp hoàn thành đã bị giật sập sau một đêm giông gió năm 1959. Trong cuốn Giòng sông Thanh Thủy, Nhất Linh đã vẽ tranh lan thanh ngọc trang đầu với 2 câu thơ: Sắc trong Thanh Ngọc hương thơm mộng / Một thoáng mơ tiên thoảng xuống trần.

Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu cũng bày tỏ nỗi buồn vì hiện tại không nhiều người trẻ còn nhớ Nhất Linh cũng như sự nghiệp văn chương lẫy lừng của cố nhà văn. 

Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân'
Nhiều người trẻ quan tâm Nhất Linh.

Nguyễn Tường Thiết không phải "Nhất Linh con"

Nói về cuốn Nhất Linh, cha tôi, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu khẳng định đây không chỉ là cuốn hồi ký thuần túy của một người con viết về cha vì Nguyễn Tường Thiết là nhà văn nên bút pháp sống động vô cùng. Phần lớn nội dung trong cuốn sách đều là thông tin không mới với Nhật Chiêu nhưng ông vẫn bị xúc động.

Ông nói, sự kết hợp giữa bút pháp của nhà văn và tư cách con trai viết về cha khiến cuốn sách hấp dẫn từ đầu đến cuối: "Ít có cuốn sách nào được một nhà văn viết về bố ruột cũng là nhà văn nổi tiếng. Có những câu chuyện, như Nhất Linh chuẩn bị cho cái chết của mình, từ việc ngồi ghế gì, tư thế nào, đọc cuốn sách gì..., nếu chỉ đọc thông tin trên báo sẽ không bao giờ hay như vậy".

Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu cũng nói rằng, Nguyễn Tường Thiết cũng rất hay ở chỗ thoát ly khỏi văn phong của Tự lực văn đoàn. "Ông Tường Thiết là con của Nhất Linh nhưng văn của ông không phải là một "Nhất Linh con" hay "Tự lực văn đoàn nối dài". Văn trong cuốn hồi ký này rất hiện đại. Nếu Nhất Linh say sưa đi tìm cái đẹp thì Tường Thiết kể về những chuyến đi, chăm chú vào những chi tiết của thế giới hiện đại.

Cuốn này cũng không phải thể loại hồi ký nguyên thủy kiểu Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng. Tường Thiết viết nó như truyện ngắn với cách tổ chức thời gian xô lệch, song hành nên cuốn sách có tính hư ảo. Tác giả cũng thẳng thắn nói không thích nhiều tác phẩm của bố mình. Ông nhìn nhận mọi thứ rất khách quan, không tung hô dù bố Nhất Linh của ông là nhân vật có tầm cỡ. Đó là ý thức phản tỉnh của hiện đại", nhà nghiên cứu bình luận. 

Nhất Linh, 'văn nhân trong văn nhân'
Bìa sách "Nhất Linh, cha tôi".

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu góp ý rằng Nguyễn Tường Thiết nên triết giải nhiều hơn trong cuốn Nhất Linh, cha tôi. Chẳng hạn, những câu đối tiếng Hán của Vũ Hoàng Chương về Nhất Linh, nếu không triết giải sẽ chẳng ai hiểu gì. 

Kết buổi tọa đàm, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu nói, từ năm 1975 đến nay, nhiều nhà nghiên cứu đã nỗ lực cho ra đời các công trình có liên quan đến Nhất Linh như 3 tập Tự lực văn đoàn mà Nhất Linh "chiếm" hơn 500 trang sách, công trình nghiên cứu của Vu Gia và những bài lẻ tẻ. Số công trình này vẫn còn khiêm tốn, cố nhà văn còn nhiều khía cạnh có thể nghiên cứu. 

"Văn chương Việt Nam đầu thế kỷ 20 còn rất lủng củng, câu chữ đọc như tiếng nước ngoài, nhiều người nghiên cứu không hiểu gì. Phải đến khi Tự lực văn đoàn xuất hiện, họ mang theo thứ tiếng Việt trong trẻo lạ thường mà Nhất Linh có công lớn nhất. Họ đóng góp rất nhiều cho tiếng Việt và xã hội", ông nói.

Nhà nghiên cứu Nhật Chiêu kết luận, Nhất Linh thành công lẫn thành nhân vì ông đã làm tất cả cho văn học và chính trị. Cố nhà văn được công nhận và kính nể ngay cả bởi những người không đồng tình với ông. Vì thế, Nhất Linh mất sớm nhưng đó là "một cuộc sống dang dở nhưng xứng đáng". 


Gia Bảo

(Theo Vietnamnet)

BÌNH LUẬN

Tin cùng chuyên mục

TAGS

Quà tết sách PATRICK MODIANO Kho đựng nỗi đau Hoa của phế tích Con chó mùa xuân PhanBook tuổi trẻ lạc lối nobel van chuong sách tieu thuyet Lam Phương Trăm nhớ ngàn thương Tủ sách Tân nhạc Nguyễn Ngọc Tư Biên sử nước tiểu thuyết Nguyễn Ngọc Tư Tủ sách danh tác tủ sách danh tác giải trí tin tức COVID-19 CARL HONORÉ ĐẠI DỊCH CORONAVIRUS GIẢI PHÁP TỪ TỐN Mekong Sông Mekong Những ngày cuối của dòng Mekong hùng vĩ Đầm Lầy David Biggs Brian Eyler bao chi gioi thieu sach Cẩm Giàng Cảm nhận Nguyen Tuong Bach Nguyễn Tường Tam Nguyễn Tường Thiết Nhất Linh Nhất Linh Cha Tôi PHANBOOK Sách mới lính Hàn Nguyễn Ngọc Tuyền Park Chung Hee Phong Nhất Phong Nhị Điện Bàn 1968 Koh Kyoung Tae Wu Ming-Yi Chiếc xe đạp mất cắp Man Booker2018 văn học Đài Loan WU MING YI nobel 2018 nganh xuat ban xuat ban giai man booker Patrick Modiano con chó mùa xuân kho đựng nỗi đau ký ức Con tim thủy tinh yêu thương đau khổ FREDERIC LENOIR Peter Frankopan cuộc thập tự chinh thứ nhất KHI BỐ CÒN THƠ 1 ALEXANDER RASKIN binh luan nguyễn vĩnh nguyên an ninh mạng BỊ THEO DÕI công nghệ máy tính Edward Snowden Con Chó Mùa Xuân Kho Đựng Nỗi Đau Phanbook Văn học Pháp Coronavirus ĐI TÌM HẠNH PHÚC Frederic Lenoir Du Tử Lê Những tùy bút cuối cùng chinh tri Donald Trump thơ André Gide Dụ ngôn đứa con hoang đàng đứa con đi hoang trở về Dưới mái hiên đêm những khách lạ Hiền Trang Văn học trẻ Đại dịch event sự kiện Flannery O'connor heinrich boll Kim Ân Những con đường tơ lụa The silk roads 1/6 Sách thiếu nhi Khuyến mãi KHUYẾN MÃI SALE THÁNG 3 WOMENSDAY QUỐC TẾ PHỤ NỮ SÁCH SALE MỌT SÁCH SĂN SALE PHANBOOKSALE Bùi Giáng Tuyển tập luận đề Bùi Giáng bình Kiều Bùi Giáng giảng Lục Vân Tiên truyện Phan Trần Chinh phụ ngâm Đà Lạt Nguyễn Vĩnh Nguyên Thảo Nguyên lên đồi hái sim Quốc Bảo Những lời bình yên Nhạc sĩ Quốc Bảo ca từ Nghe thuat hoa binh Ueshiba Morihei Aikido nguyen ngoc tu Biên Sử Nước ra mắt và ký tặng sách Maria Strasakova Ocean Vuong MacArthur Trời đêm những vết thương xuyên thấu thư gửi mina thuận bình luận Thương nhớ hoàng lan Trần Thùy Mai Trăng nơi đáy giếng Thập Tự Hoa Một chút màu xanh Nguyen Ngoc Tu Co dinh mot dam may nhạc sĩ Lam Phương qua đời Tin tức Báo chí Sách Tâm nhạc sĩ Quốc Bảo 7/7 GIOITHIEUSACH Phanbook event Nhất Linh cha tôi Văn hóa Sài Gòn Tủ sách biên khảo Sài Gòn man booker 2018 Sách hay 2019 Đà Lạt bên dưới sương mù Khó mà tìm được một người tốt TÁM THÁNG BA 8/3 GIẢM GIÁ giáo dục en Giải Thiên tài Khi bố còn thơ góp lá mùa xuân hoa của phế tích Văn chương của ký ức Phạm Công Luận khuyến mãi lịch xuân 2021 Thích Nhất Hạnh Đạt Lai Lạt Ma lịch bàn lịch bloc lịch treo tường Hiện pháp lạc trú Suối nguồn an vui PhanbookSale TẾT ĐỌC SÁCH - VƯỢT THỬ THÁCH jack weatherford Tuyển Tập Luận Đề Review Anthony Bourdain Kitchen Condidential hai tam hon trong dem Sống chậm cùng con Carl Honoré Tuổi thơ tìm thấy Không việc gì phải vội Corey Pein Thung lũng Silicon Để thương yêu vừa trong tầm với Lê An Nhiên Tản văn Giải sách hay 2019 Con gà đẻ trứng vàng Mỗi hơi thở một nụ cười Nguyễn Gia Trí Tố Như sale ValentinesDay Khúc thụy du Chúng ta những con đường Giữ đời cho nhau Yêu thương là tự do Tụng ca tình yêu Hai tâm hồn trong đêm Tình yêu Thuận Quảng Nam thảm sát Thích Phước An hiu hắt quê hương bến cỏ hồng Tuần sách Văn Lang Phanbook_TuansachVanLang SÁCH THIẾU NHI Kafka Hemingway Điểm sách Dostoevsky Shakespeare Lev Tolstoi Tùy bút Về Huế Trần Kiêm Đoàn Huế Thành phố buồn tran le son y yeu thuong la tu do