TRỜI ĐÊM NHỮNG VẾT THƯƠNG XUYÊN THẤU (Ố NGOẠI QUAN)

Ocean Vương là nhà thơ, cây bút tiểu luận người Mỹ gốc Việt, vừa đoạt giải Thơ T.S Eliot của Vương quốc Anh năm 2017 cho tập thơ đầu tay Night Sky with Exit Wounds, sau khi nhận nhiều giải thưởng văn chương danh giá khác của Mỹ (giải Pushcart năm 2014, giải Whiting năm 2016, giải Forward năm 2017...). Nhà thơ Bill Herbert - Chủ tịch hội đồng giám khảo giả T.S Eliot nhận định, Night Sky with Exit Wounds là "sự khởi đầu chắc chắn một cách thuyết phục, sự tới đích rõ rệt của một giọng nói quan trọng".  “Cách nhìn thế giới của cuốn sách thật đáng kinh ngạc”.

Sinh ra ở một vùng nông thôn ngoại thành Sài Gòn, Ocean Vuong đến Mỹ năm lên hai, được mẹ, bà ngoại và dì ruột nuôi dưỡng. Mãi tới năm 11 tuổi anh mới học đọc tiếng Mỹ. Trưởng thành, Vuong là một ngươi đồng tính công khai.

Vuong hiện sống tại bang Massachusetts, là phó giáo sư chương trình Thạc sĩ Sáng tác Thơ Văn của Đại học Massachusetts tại Amherst. Ocean Vuong từng bộc lộ với báo New York Times:

“Cái tên Ocean được mẹ anh đặt lại cho anh khi bà đã ở Mỹ. Một bữa, đang làm việc ở tiệm nail, bà kêu lên nóng quá và muốn được ra bãi biển (beach). Nhưng phát âm tiếng Anh của bà không chuẩn, nghe như ‘bitch’ (con điếm), khiến mọi ngươi cười. Một ngươi khách hỏi: ‘Why not ocean?’ (Sao bà không nói là ‘đại dương’?). Với vốn tiếng Anh ít ỏi, bà ngơ ngác. Khi được giải thích đó là vùng nước mênh mông mà bờ kia là Việt Nam, bà quyết định đặt tên con là Ocean.”

Vuong kể rằng gia đình anh từng sống trong căn hộ một phòng ngủ ở Hartford, bang Connecticut, và đó giống như một ngôi làng toàn phụ nữ Việt Nam là những người nuôi dưỡng anh (năm người bà con, không kể mẹ anh). Vì thế, văn hóa Việt được giữ khá nguyên vẹn với tiếng Việt và các món ăn trong bữa cơm thương ngày.

Chiến tranh Việt Nam cũng là nỗi ám ảnh sâu xa trong ngôi nhà này. “Tôi cảm thấy mình là kẻ nhận thừa kế của chiến tranh. Cuộc sống và thơ của tôi cố gắng điều tra cái giao điểm làm nên nghĩa lý của một ngươi Mỹ sinh ra từ bạo lực, làm nên nghĩa lý từ bạo lực”, anh chia sẻ với báo chí.

Về bút pháp thơ, anh thấy hình như mọi người trong gia đình mình gặp khó khăn về việc đọc tiếng Anh, nhưng anh lại coi việc ấy có tác dụng tích cực cho chuyện làm thơ của mình: “Bởi vì tôi viết rất chậm và nhìn các từ y như các vật thể. Tôi luôn tìm cách tìm từ bên trong từ. Thật tuyệt vơi cho tôi khi thấy được từ laughter (tiếng cười) nằm bên trong từ slaughter (sự tàn sát)”.

-----------------------------

THÔNG TIN TÁC PHẨM